Kiedy i jak można podwyższyć alimenty?

Stan prawny: 24 lutego 2024 roku

Zastanawiasz się, czy z uwagi na wzrost kosztów życia można podwyższyć alimenty i jak to zrobić? Alimenty zostały zasądzone kilka lat temu i ich wysokość nie odzwierciedla obecnych kosztów utrzymania? W jakich sytuacjach sąd uwzględni Twoje żądanie? Jak przygotować się to takiej sprawy? Odpowiedzi na te i inne najczęściej zadawane pytania znajdziesz w tym artykule.

W jaki sposób można podwyższyć alimenty?

Podwyższenie alimentów można przeprowadzić w ten sam sposób, jak ich przyznanie. Czasem nie będzie nawet konieczne składanie pozwu do sądu o podwyższenie alimentów.

Jeżeli obydwie strony są w stanie się porozumieć, mogą zawrzeć umowę alimentacyjną w zakresie podwyższenia kwoty alimentów. Umowa alimentacyjna zawarta przed notariuszem i zawierająca oświadczenie o poddaniu się egzekucji z art. 777 k.p.c. jest tytułem egzekucyjnym. To oznacza, iż po nadaniu takiej ugodzie przez sąd klauzuli wykonalności i w razie braku płatności możesz skierować sprawę do komornika.

Kolejnym sposobem jest zawarcie ugody przed mediatorem. Ugoda zawarta przed mediatorem musi zostać zatwierdzona przez Sąd, który nada jej klauzulę wykonalności. Ważnym aspektem jest, że z taką ugodą także możesz udać się do komornika w razie braku płatności.

O mediacji więcej znajdziesz tutaj:

https://adwokat-michorczyk.pl/mediacja-i-mediator-co-zyskujesz-wybierajac-mediacje/

https://adwokat-michorczyk.pl/mediacja-jest-dla-ciebie/

W razie braku możliwości porozumienia się przez rodziców jedyną możliwością, jaka Ci pozostaje, jest skierowanie sprawy do sądu.

Kiedy można podwyższyć alimenty?

Pogorszenie sytuacji ekonomicznej, inflacja, a tym samym wzrost cen i kosztów życia nie idą w parze z automatycznym podwyższeniem alimentów. Nie dzieje się tak także w sytuacji, gdy np. ze względów zdrowotnych koszty utrzymania dziecka wzrosły lub gdy masz wiedzę, iż dochody zobowiązanego do płacenia alimentów w ostatnim czasie wzrosły. Aby alimenty zostały podwyższone przez sąd, muszą zostać spełnione przesłanki wskazane w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego. Ale właściwie czym jest zmiana stosunków? Jak wskazują sądy w swoich orzeczeniach zmianą stosunków w rozumieniu art. 138 k.r.o. jest każda zmiana stosunków zarówno po stronie zobowiązanego jak i uprawnionego. Taką zmianą może więc być zwiększenie […] potrzeb uprawnionego, ale też zwiększenie […] możliwości zarobkowych zobowiązanego. Do zmiany sytuacji majątkowej dochodzi także w przypadku zmiany dochodów stron, przesunięć w ich majątku; zwiększenia się […] koniecznych wydatków i kosztów utrzymania; uzyskania nowych możliwości zarobkowania […], a także w przypadku zwiększenia się, bądź zmniejszenia liczby osób pozostających na ich utrzymaniu (Wyrok SO w Olsztynie z 13.11.2019 r., VI RCa 234/19, LEX nr 2747494). Naturalny rozwój dzieci pociąga za sobą wzrost ich usprawiedliwionych potrzeb, tak bytowych jak i edukacyjnych. Okoliczność ta czyni zasadnym żądanie podwyższenia alimentów. (Wyrok SO w Olsztynie z 25.09.2019 r., VI RCa 246/19, LEX nr 2741208. ).

Sąd rozpatrując sprawę, będzie brał pod uwagę, czy i jakie zmiany zaszły w okresie od ostatniego wyroku, ugody, bądź umowy ustalającej wysokość alimentów. Podsumowując — pamiętaj, że sąd będzie, więc porównywał aktualne usprawiedliwione potrzeby dziecka i możliwości zarobkowe zobowiązanego do sytuacji gdy ustalano pierwotnie wysokość świadczeń alimentacyjnych.

Co przykładowo uzasadnia podwyższenie alimentów?

Przykłady zwiększenia się usprawiedliwionych potrzeb dziecka:

• • Większe wydatki na żywność, edukację, ubranie, rozrywkę.
  • Nowe potrzeby związane z rozwojem dziecka, a więc np. korepetycje, studia.
  • Pogorszenie stanu zdrowia dziecka, wymagające dodatkowych wydatków.

Przykłady zwiększenia się możliwości zarobkowych zobowiązanego do płacenia alimentów:

• • • Awans zawodowy i wyższa pensja.
    • Dodatkowe źródła dochodu.
    • Zmiana sytuacji na rynku pracy, umożliwiająca uzyskanie wyższego wynagrodzenia.

Jakie dokumenty dobrze mieć przed złożeniem pozwu o podwyższenie alimentów?

• W pierwszej kolejności musisz pamiętać, aby dołączyć do pozwu orzeczenie, na podstawie którego zostały przyznane alimenty. Jeżeli jest to wyrok sądu, powinien być on z klauzulą prawomocności. Jeżeli go nie masz, powinnaś zwrócić się do sądu, który pierwotnie orzekał w sprawie, o wydanie takiego dokumentu.

• Do pozwu dołącz także aktualny odpis aktu urodzenia dziecka. Jeżeli nie masz takiego dokumentu, możesz go uzyskać w dowolnym Urzędu Stanu Cywilnego (zazwyczaj „od ręki”). W sprawach o alimenty wniosek o wydanie odpisu nie podlega opłacie.

• W sprawie o podwyższenie alimentów musisz wykazać zmianę stosunków, jaka zaszła w zakresie usprawiedliwionych potrzeb dziecka i możliwości zarobkowych zobowiązanego. Jeżeli chodzi o dokumenty, którymi możesz to wykazać, w większości będą one analogiczne, jak ze sprawy o zasądzenie alimentów. Z tą różnicą, iż w zakresie wykazania zmiany stosunków powinnaś dołączyć tylko aktualne dokumenty, obrazujące sytuację już po ustaleniu wcześniejszej wysokości alimentów, czyli przedstawiające tę zmianę. Pamiętaj, że sąd nie będzie, dlaczego poprzednio orzeczono daną kwotę i czy było to zasadne. Reasumując — przy podwyższeniu sąd będzie oceniał tylko, czy obecnie zachodzą okoliczności, które uzasadniają dokonanie zmiany wysokości alimentów.

Więcej szczegółów odnośnie tego, jakie dokumenty mogą być pomocne do udowodnienia usprawiedliwionych potrzeb dziecka i możliwości zarobkowych zobowiązanego znajdziesz na: https://adwokat-michorczyk.pl/jak-przygotowac-sie-do-sprawy-o-alimenty/

Pozew w sprawie podwyższenia alimentów – o czym powinnam pamiętać?

1. Pozew o podwyższenie alimentów możesz złożyć w sądzie rejonowym właściwym dla miejsca zamieszkania dziecka (art. 32 k.p.c.) albo w sądzie właściwym miejscowo dla zobowiązanego do płacenia alimentów.

2. W pozwie należy oznaczyć wartość przedmiotu sporu (WPS). W sprawie o podwyższenie alimentów będzie to kwota stanowiąca różnicę pomiędzy dochodzoną obecnie kwotą a kwotą uprzednio przyznanych alimentów, dodatkowo pomnożona przez 12 miesięcy, a to znaczy:

   WPS = (kwota dochodzona obecnie – kwota poprzednio zasądzona) x 12

3. Pozew o podwyższenie alimentów jest zwolniony od opłat sądowych. Przy jego składaniu do sądu nie jest wymagana dodatkowa opłata na rzecz sądu (art. 96 ust. 1 pkt 2 u.k.s.c).

4. Podobnie, jak w sprawie o alimenty możesz w pozwie wnosić o zabezpieczenie roszczenia poprzez zasądzenie wyższej kwoty alimentów już przez czas trwania postępowania. Podstawą zabezpieczenia jest jedynie uprawdopodobnienie istnienia roszczenia, a więc czy w rezultacie doszło do zmiany okoliczności, uzasadniającej podwyższenie alimentów.

5. Jak w sprawie o alimenty oprócz dokumentów, jako dowody możesz wnosić o przesłuchanie świadków. Pamiętaj, jednak aby byli to świadkowie, którzy bezsprzecznie mają wiedzę o Twojej sytuacji. Przede wszystkim o tym, w jaki sposób doszło do zmiany uzasadniającej podwyższenie alimentów. Powinni być to świadkowie, którzy naocznie znają koszty utrzymania dziecka lub sytuację zobowiązanego. 

Uwaga! Niniejszy post nie stanowi porady prawnej. Pamiętaj, że każda sprawa jest inna. W zależności od okoliczności w Twojej sprawie może być konieczne podjęcie szczególnych działań. Jeżeli masz wątpliwości, co należy zrobić w Twojej sytuacji, powinieneś skonsultować się z doświadczonym prawnikiem.