Czeka Cię rozwód? Podjęcie decyzji o rozstaniu jest z pewnością jedną z najtrudniejszych w życiu. Zwłaszcza jeżeli masz małe dzieci lub w tle występuje konflikt rodzinny. Przez odpowiednie przygotowanie się do sprawy możesz jednak sprawić że proces ten będzie szybszy i sprawniejszy. Pozwoli Ci to także oszczędzić niepotrzebnych zmartwień.
Rozwód czy separacja?
W pierwszej kolejności musisz zastanowić się czy zdecydujesz się na separację czy rozwód. Chociaż ze statystyk wynika, iż na separację decyduje się zaledwie nikły procent małżonków, warto wziąć ją pod uwagę.
Podstawową różnicą pomiędzy separacją i rozwodem jest skutek, jaki wywołują. Separacja, bowiem ma charakter przejściowy i nie skutkuje rozwiązaniem małżeństwa. Małżonek pozostający w separacji nie może zawrzeć nowego małżeństwa. Możecie natomiast w każdej chwili wnieść o zniesienie separacji. Z drugiej strony rozwód definitywnie prowadzi do zakończenia małżeństwa.
Inne są też przesłanki, jakie konieczne są do orzeczenia separacji lub rozwodu. Do separacji konieczny jest tylko zupełny rozkład pożycia. Natomiast do rozwodu rozkład ten musi być zupełny i mieć trwały charakter. Jeżeli, więc widzisz szansę na pogodzenie się w przyszłości z małżonkiem lepszą opcją pozostaje separacja.
Pamiętaj, jednak, że mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeżeli wskutek niego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci. Niedopuszczalny jest także jeżeli byłoby to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
O jakich kwestiach sąd rozstrzygnie w rozwodzie?
Jeżeli zdecydujesz się na wniesienie sprawy o rozwód musisz pamiętać o kilku kwestiach.
Rozwód może być orzeczony tylko przez sąd. O rozwodzie będzie orzekał Sąd Okręgowy, w którego właściwości miejscowej znajduje się Wasze ostatnie wspólne miejsce zamieszkania.
Natomiast nie ma przeszkód, aby poza sądem uregulować kwestie dotyczące dzieci tj. alimentów czy kontaktów. Powyższe możecie uregulować ugodą zawartą przed mediatorem. Ugodę można zawrzeć przed lub nawet w trakcie trwania postępowania rozwodowego. O mediacji więcej znajdziesz:
https://adwokat-michorczyk.pl/mediacja-i-mediator-co-zyskujesz-wybierajac-mediacje/
https://adwokat-michorczyk.pl/mediacja-jest-dla-ciebie/
Jakie, więc kwestie znajda się w wyroku rozwodowym? I co w związku z tym powinieneś przygotować?
1. WINA – obowiązkowo
Po pierwsze musisz zastanowić się czy będziesz żądać winy za rozkład pożycia. Zgodnie z obowiązującymi przepisami sąd może:
-
nie orzekać o winie
-
orzec winę jednego z małżonków
-
orzec winę obydwojga małżonków
Pamiętaj jednak, że Sąd może nie orzekać o winie tylko na zgodny wniosek obydwojga małżonków. Aby, więc możliwe było uzyskanie rozwodu bez winy, druga strona będzie musiała wyrazić na to zgodę. Bez wątpienia brak orzeczenia o winie prowadzi do szybkiego zakończenia postępowania rozwodowego. Sąd może tutaj poprzestać na przesłuchaniu małżonków. Z reguły też nie przeprowadza się rozbudowanego postępowania dowodowego. Na rozwód bez winy zazwyczaj decydują się małżonkowie, którzy rozstali się w dobrej atmosferze albo ich małżeństwo i tak od wielu lat jest fikcją i prowadzą odrębne życia.
Rozwód z winy jednej strony
W niektórych jednak przypadkach orzeczenie o winie będzie oczekiwane i korzystne. Przede wszystkim na orzeczenie o winie decydują się pokrzywdzeni małżonkowie, którzy nie ponoszą żadnej winy w rozkładzie pożycia. Orzeczenie o winie pozwala im na uzyskanie potwierdzenia, że to nie oni stoją za rozpadem małżeństwa. O winie w rozkładzie pożycia może decydować wiele kwestii – m.in. zdrada, nadużywanie alkoholu, zaniedbywanie rodziny. Co ważne pamiętaj, jednak, że sąd będzie badał czy dane zachowanie małżonka było przyczyną rozpadu małżeństwa.
Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 28 września 2000 r. sygn. IV CKN 112/00, iż „związek jednego z małżonków z innym partnerem w czasie trwania małżeństwa, lecz po wystąpieniu zupełnego i trwałego rozkładu pożycia między małżonkami, nie daje podstawy do przypisania temu małżonkowi winy za ten rozkład. Orzeczenie o winie pozwala małżonkowi niewinnemu dochodzić alimentów na siebie. Pamiętaj, że w razie złożenia pozwu o rozwód z winy drugiej strony to Ty będziesz musiał udowodnić, że to druga strona ponosi winę. Warto, więc wcześniej udać się na konsultacje prawną, aby uzyskać ocenę Twojej sytuacji.
Rozwód z winy obydwojga małżonków
Co ważne, pamiętaj, jednak, że sąd może orzec także rozwód z winy obydwojga małżonków. Wynika to z tego, iż sąd nie różnicuje i nie stopniuje winy. Przy przypisywaniu małżonkom w wyroku rozwodowym winy nie ma znaczenia okoliczność, który z małżonków ponosi winę „większą”, a który „mniejszą”. Kodeksowi rodzinnemu i opiekuńczemu w kontekście rozkładu życia małżeńskiego nie jest znane pojęcie winy większej lub mniejszej, dla jej przypisania bowiem wystarczy każde zachowanie strony, które zasługuje na negatywną ocenę i które w jakimkolwiek stopniu przyczyniło się do rozkładu pożycia małżeńskiego (Wyrok SA w Katowicach z 11.03.2010 r., I ACa 46/10, LEX nr 1120372).
2. KWESTIE ZWIĄZANE Z DZIEĆMI – władza rodzicielska, kontakty, alimenty – obowiązkowo
Zgodnie z art. 58 § 1 k.r.o. w wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i kontaktach rodziców z dzieckiem oraz orzeka, w jakiej wysokości każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka.
Sposób wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywanie kontaktów z dzieckiem możecie uregulować w drodze pisemnego porozumienia wychowawczego, który dołącza się do pozwu.. W braku porozumienia, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem po rozwodzie.
Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia. Nie ma definicji ustawowej zwrotu „dobro dziecka”. Wypełnienie jego znaczenia powinno być dokonywane w konkretnych okolicznościach faktycznych zwłaszcza, jeżeli wskazują na zaistnienie sytuacji, w jakiej znalazło się dziecko, wymagającej ingerencji ze strony innych podmiotów, w tym także sądu. Wyszczególnić należy uprawnienie do ochrony życia i zdrowia oraz wszelkich działań ze strony innych, które powinny zapewnić warunki do spokoju, prawidłowego, niezakłóconego rozwoju, poszanowania godności i udziału w procesie decydowania o jego sytuacji oraz zaznaczyć, że jest to zbiór niewyczerpany (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 2016 roku, sygn. II CA 1/16)
Odnośnie alimentów i jakie dokumenty warto w tym zakresie przygotować więcej znajdziesz:
https://adwokat-michorczyk.pl/jak-przygotowac-sie-do-sprawy-o-alimenty/
Odnośnie kontaktów i jakie dokumenty warto w tym zakresie przygotować więcej znajdziesz:
https://adwokat-michorczyk.pl/jak-przygotowac-sie-do-sprawy-o-kontakty-z-dzieckiem/
3. SPOSÓB KORZYSTANIA ZE WSPÓLNEGO MIESZKANIA – obowiązkowo
Jeżeli po rozwodzie nadal przez jakiś czas będziesz mieszkać w tym samym mieszkaniu, co druga strona, sąd ureguluje to w wyroku. Sąd orzeka o sposobie korzystania z tego mieszkania tj. określa z jakich pomieszczeń i w jakim zakresie będziecie wzajemnie korzystać. Na zgodny wniosek stron sąd może w wyroku orzekającym rozwód orzec również o podziale wspólnego mieszkania albo o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków, jeżeli drugi małżonek wyraża zgodę na jego opuszczenie bez dostarczenia lokalu zamiennego i pomieszczenia zastępczego, o ile podział bądź jego przyznanie jednemu z małżonków są możliwe.
Natomiast, jeżeli z drugą stroną nie mieszkacie już razem, sąd w wyroku orzeknie, że nie rozstrzyga o wspólnym mieszkaniu stron.
4. EKSMISJA – możliwość
W wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka.
5. PODZIAŁ MAJĄTKU – możliwość
Na wniosek jednego z małżonków sąd może w wyroku orzekającym rozwód dokonać podziału majątku wspólnego, jeżeli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu. W praktyce, jednak jest to bardzo rzadko spotykane, bowiem sprawy działowe są czasochłonne i najczęściej wymagające przeprowadzenia opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego.
Co przygotować przed sprawą o rozwód?
Już wiesz, jakie kwestie będą podlegać ocenie w sprawie o rozwód. Poniżej znajdziesz dowody, które warto przygotować sobie wcześniej.
Po pierwsze przygotuj sobie krótka historię Waszego małżeństwa. Nie musi być to szczegółowy opis z konkretnymi datami. Musisz po prostu przedstawić sądowi Wasze małżeństwo z Twojej perspektywy. Ważne jest, aby wyłuszczyć kiedy i w jakich okolicznościach Twoim zdaniem doszło do rozpadu małżeństwa i z jakich powodów. Musisz także wskazać czy macie razem małoletnie dzieci oraz czy zawieraliście umowy małżeńskie majątkowe.
Będziesz musiał wykazać przed sądem, że z małżonkiem nie łączą Cię więzi fizyczne, emocjonalne i gospodarcze. Oznacza to po prostu, że nie darzysz małżonka już żadnymi uczuciami, prowadzicie osobne gospodarstwa domowe oraz nie ma między Wami już więzi fizycznej. Przydatne będzie w tym zakresie przygotowanie sobie mniej więcej okresu czasu w jakim wygasły te więzi. Sąd, bowiem zawsze pyta od kiedy nie mieszkacie razem, kiedy przestało się układać w małżeństwie, od kiedy nie współżyjecie. Wynika to z tego, iż rozkład więzi małżeńskich musi być nie tylko zupełny, ale i trwały.
Jak wspomniałam wcześniej przemyśl czy będziesz wnosił o orzekanie o winie w rozkładzie pożycia. W tej kwestii możesz zmienić zdanie na każdym etapie sprawy, ale na początek musisz znać swoją sytuację wyjściową. Od tego będzie zależało to o przeprowadzenie jakich dowodów będziesz wnosił w pozwie. W razie żądania winy drugiej strony przemyśl, czy będziesz żądał alimentów na siebie.
Odnośnie alimentów i kontaktów z dzieckiem wcześniej przygotuj sobie kwestie, które znajdziesz w poniższych artykułach:
https://adwokat-michorczyk.pl/jak-przygotowac-sie-do-sprawy-o-alimenty/
https://adwokat-michorczyk.pl/jak-przygotowac-sie-do-sprawy-o-kontakty-z-dzieckiem/
Przemyśl, czy będziecie po rozwodzie nadal mieszkać z byłym małżonkiem w tym samym mieszkaniu i czy należy to uregulować.
Jakie dokumenty będą potrzebne do sprawy o rozwód?
Pamiętaj, że każde twierdzenie, które zawrzesz w pozwie powinno znaleźć odzwierciedlenie w dowodach, jakie przedłożysz do sądu.
Dodatkowo warto wcześniej przygotować komplet dokumentów:
-
dokumenty urzędowe – akt małżeństwa, akt urodzenia dziecka – w większości Urzędów Stanu Cywilnego otrzymasz taki dokument „od ręki”, jednak może zdarzyć się, iż konieczne będzie oczekiwanie na jego wydanie. Pamiętaj, że odpis aktu małżeństwa musi być aktualny;
-
opłata sądowa od pozwu – pozew podlega opłacie w kwocie 600 zł uiszczonej na rachunek bankowy sądu lub w kasie sądu;
-
wydruki z mediów społecznościowych, wiadomości tekstowe, e-mail od małżonka, wywiad detektywa – wszystko to co pozwoli na wykazanie ewentualnej winy małżonka, jego zachowania, problemów w małżeństwie oraz sytuacji opiekuńczo- wychowawczej dzieci, ich relacji z każdym z rodziców;
-
faktury imienne, potwierdzenia przelewów, wydruki z konta bankowego – potwierdzające ponoszone wydatki na dziecko. Pamiętaj, że przedłożenie paragonów może być niewystarczające, gdyż nie potwierdzają one, że to Ty poniosłeś dany wydatek. Najlepiej mieć faktury imienne (na Ciebie lub dziecko) albo potwierdzenia przelewów czy wydruk z konta bankowego, które odzwierciedlają ponoszone wydatki. Paragony mogą być pomocne tylko, jako punkt odniesienia dla sądu do ustalenia cen danych produktów. Co ważne pamiętaj, aby do sądu przedkładać dokumenty potwierdzające tylko wydatki ponoszone na dziecko, aby nie zostały one zakwestionowane prze drugą stronę;
-
zaświadczenie o dochodach, potwierdzenie kwalifikacji, deklaracje PIT za poprzednie lata – wszystko to co pozwoli na wykazanie możliwości zarobkowych zobowiązanego oraz Twojej sytuacji materialnej. Jeżeli nie dysponujesz dowodami w zakresie aktualnych zarobków małżonka możesz w pozwie wnioskować, aby sąd zobowiązał go do ich przedłożenia.
Przesłuchanie świadków
Pamiętaj, że dowodem mogą być także przesłuchania świadków. Warto przed złożeniem pozwu przemyśleć, kto może posiadać największa wiedzę na temat Twojej sytuacji. Lepiej powołać kilku świadków posiadających największą i aktualną wiedzę, których zeznania będą przydatne i istotne w sprawie, niż kilkunastu znajomych czy całą rodzinę. Pamiętaj także, ze świadek powinien mieć naoczna wiedzę o danych zdarzeniach. Bardziej wiarygodne są osoby, które mają bezpośrednią wiedzę o danych wydarzeniach tzn. widziały dane zachowania małżonka, a nie znają sytuację tylko z Twojej relacji.
Uwaga! Niniejszy post nie stanowi porady prawnej. Pamiętaj, że każda sprawa jest inna. W zależności od okoliczności w Twojej sprawie może być konieczne podjęcie szczególnych działań. Jeżeli masz wątpliwości co należy zrobić w Twojej sytuacji powinieneś skonsultować się z doświadczonym prawnikiem.